W wielu przedsiębiorstwach pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, często muszą wykonywać pracę w godzinach nadliczbowych. Za pracę w godzinach nadliczbowych, w stosunku do ich podstawowego wymiaru czasu pracy, należą się im określone świadczenia.
Niestety, wielu pracodawców nie zawsze przestrzega przepisów Kodeksu Pracy. W efekcie, pracownicy nie otrzymują wszystkich należnych im świadczeń z tytułu godzin nadliczbowych. Jaka jest podstawa prawna do wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych? Jaki jest wymiar rekompensaty, należnej pracownikowi? Dowiesz się z naszego artykułu: prawo pracy w praktyce!
Praca w godzinach nadliczbowych – podstawa prawna
Podstawą prawną do pracy w godzinach nadliczbowych jest art. 151 paragraf 1 Kodeksu Pracy, który zawiera definicję pracy w godzinach nadliczbowych. W myśl tej regulacji:
nadgodziny to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy
Pracą w godzinach nadliczbowych jest także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, który wynika z obowiązującego pracownika systemu czasu pracy.
Nadgodziny – polecenie pracodawcy
Aby pracownik pracował ponad swój wymiar czasu pracy, pracodawca musi wydać mu odpowiednie polecenie. Może to zrobić w 2 przypadkach:
- po pierwsze, jeżeli zajdzie konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia, ochrony środowiska albo usunięcia awarii;
- po drugie, w razie szczególnych potrzeb pracodawcy.
Szczególnie druga możliwość – w razie potrzeby pracodawcy jest nagminnie wykorzystywana przez pracodawców. Nadgodziny pracowników mogą wynikać ze złej organizacji samego pracodawcy albo ze złego systemu czasu pracy w danym przedsiębiorstwie.
Rekompensata za nadgodziny
Pracownikowi wykonującemu pracę w godzinach nadliczbowych należą się 2 formy rekompensaty.
Pierwszą z nich jest czas wolny. W tym przypadku zależy to od inicjatora rekompensaty. Może być nim zarówno pracodawca, jak i pracownik. Jeżeli zrobi to pracownik, to czas wolny zostanie mu udzielony w takim samym wymiarze, ile wynosiły godziny nadliczbowe. W przypadku, gdy zrobi to pracodawca, pracownikowi należy się o połowę więcej czasu wolnego w stosunku do ilości nadgodzin.
Drugą formą rekompensaty jest odpowiednie wynagrodzenie za godziny nadliczbowe.
Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, a dokładnie art. 1511 paragraf 1:
za pracę w godzinach nadliczbowych należy się normalne wynagrodzenie (zgodnie ze stawką godzinową, która przysługuje pracownikowi) oraz dodatek. W zależności od tego, kiedy przypadły godziny nadliczbowe, dodatek może wynosić 100% wynagrodzenia albo 50%
Jeżeli praca ta przypadła w nocy, w niedziele i święta, które nie były dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go systemem czasu pracy albo w dniu wolnym od pracy udzielonemu pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto. W innych przypadkach należy się mu dodatek w wysokości 50% wynagrodzenia.
Należy pamiętać, że do ustalenia kwoty dodatku bierze się pod uwagę jedynie wynagrodzenie zasadnicze pracownika.
Co zrobić, gdy nie dostałem wynagrodzenia z pracę w godzinach nadliczbowych?
Szukasz pomocy prawnej? Odkryj portal www.tuprawnik.pl.
Wystarczy, że opiszesz swoją sprawę poprzez wypełnienie interaktywnego formularza, a otrzymasz oferty od prawników. Twoje zlecenie trafi do ekspertów z zakresu prawa pracy, działających na terenie całej Polski.
